W końcu poznaliśmy zasady ścigania i karania kierowców F1 w sezonie 2025. Dziś, przed rozpoczęciem jedenastej rundy tegorocznych mistrzostw (GP Austrii), FIA zdecydowała się na publikację kluczowych dokumentów, które mają ogromny wpływ na rozstrzyganie zawodów i sporów.
Międzynarodowa Federacja Samochodowa intensywnie pochyla się nad poprawą sędziowania od sezonu 2021, po którym - z uwagi na problemy w ocenianiu starć - chciano sformalizować to, jak pracują arbitrzy. To w tym celu powstały słynne wytyczne, które niestety od początku były niedoskonałe i wywoływały kontrowersje czy zamieszanie. Choć intencje były dobre, to kiepskie wykonanie wprowadziło do Formuły 1 podejście wymagające przykładania linijki do dynamicznego procesu, aczkolwiek w kolejnych latach zapowiadano poprawę.
Temat wytycznych po sezonie 2022 umarł na dłuższy czas, gdyż w 2023 roku modyfikacje były niewielkie. Dopiero po sześciu wyścigach sezonu 2024 dowiedzieliśmy się, że stworzono nową wersję, wyraźnie usprawnioną. Reszta zeszłego sezonu pokazała, że takie określenie nie było prawdziwe, gdyż dokumenty posiadały dziury, które w poniżającym dla FIA stylu wykorzystywał Max Verstappen. To doprowadziło do kolejnych prac i uszczelnienia zbioru już na etapie GP Kataru 2024 oraz przed nowymi mistrzostwami.
Dzisiejsze przedstawienie wytycznych oznacza, że Federacja dotrzymała słowa danego ponad 12 miesięcy temu - poprawione wytyczne miały być zaprezentowane w tym sezonie, do czego finalnie doszło. Co prawda całe ogłoszenie mocno skupia się na podkreśleniu, jak bardzo zwiększa to transparentność, lecz w obliczu wieloletnich zaniedbań jest to bełkot - w końcu przez ostatnie sezony oglądaliśmy zawody w ciemno, nie wiedząc o wielu niepublicznych fundamentalnych rzeczach.
To, co w rzeczywistości było dziwnym brakiem transparentności, zaburzało sposób, w jaki fani podchodzili do ścigania, czego doskonałym przykładem było GP Arabii Saudyjskiej 2025 i starcie Piastriego z Verstappenem. Poza tym brak wytycznych umiał też zaskakiwać - np. gdy z dokumentów sędziów można było nagle wyczytać między wierszami, że w pewnych sytuacjach (przekroczenie prędkości w pit lane) pojawiły się jakieś widełki, a kara z dnia na dzień przestawała być porównywalna z precedensami. Nie było to jawne, dopóki ktoś nie popełnił odpowiedniego przewinienia, co jedynie pogłębiało chaos i gniew fanów.
Pierwsza strona tabeli kar na sezon F1 2025 (fot. FIA).
Od dziś to wszystko ulegnie zmianie. Federacja nareszcie przedstawiła oba kluczowe dokumenty, dzięki którym możliwe jest sprawdzenie, na czym opierają się sędziowie.
Sama treść wytycznych ws. ścigania nie powala na kolana, gdyż wyciekała ona do mediów w formie urywków lub nawet w całości, jak w zeszłym roku. Od kwietniowego wyścigu w Dżuddzie jasne są główne modyfikacje na ten sezon. Poprzednio, wyprzedzając po wewnętrznej, należało mieć przednią oś przynajmniej na wysokości lusterka rywala nie później niż przy wierzchołku. Obecnie należy być w tym miejscu i przed, i przy wierzchołku. Przy zewnętrznej wymagane jest już nie tylko zrównanie się, ale wysunięcie przedniej osi przy wierzchołku.
Więcej nowości zdradza opublikowanie wytycznych ws. karania, które są przedstawione w formie tabelki. To długi dokument, zawierający mnóstwo przewinień, a także dzielący je w zależności od tego, czy do zajścia doszło w treningu, kwalifikacjach czy wyścigu.
Tabelka wprost pokazuje, za co należy się jaka kara, podobnie jak liczba punktów karnych - w tym przekraczająca 3 punkty np. za celowe wjechanie w kogoś, zignorowanie czerwonej lub czarnej flagi (odpowiednio 4, 4 i aż 5 oczek). Rzeczy, za które przysługuje obowiązkowa sankcja, np. nagromadzenie reprymend, posiadają stosowny dopisek.
Wersja tych wytycznych podchodzi z 14 maja, a więc zawiera już najnowsze ustalenia na temat karania za nieprawidłowe zachowanie. To zmieniło się w zeszłym miesiącu, gdy FIA odeszła od nakładania ogromnych mandatów, a zamiast tego przerzuciła się na potencjalne kary sportowe. Wytyczne ws. ścigania pochodzą z 20 lutego 2025.
Gdzie znaleźć wytyczne?
Na stronie FIA. Polecamy zapoznać się z całością poprzez wejście w poniższe linki (język angielski) i sprawdzać je, gdy dojdzie do jakiegoś twardszego starcie na torze:
- zasady ścigania - LINK,
- tabela kar - LINK.
Fanów innych kategorii informujemy, że Federacja zapowiedziała dziś publikację wytycznych dla sześciu pozostałych serii, które posiadają status mistrzostw świata. Na pierwszy ogień poszła jednak F1.